Κυκλοφόρησε στις 20 Μαρτίου στο Netflix η σειρά εποχής “The English Game”, η οποία αποτελείται από έξι επεισόδια και έχει ως θέμα τα πρώτα χρόνια του ποδοσφαίρου στην Αγγλία και τις προσπάθειες των παικτών που έπαιζαν στις ομάδες της εργατικής τάξης του φτωχού Βορρά να ανταγωνιστούν τις ομάδες των τζακιών του πλούσιου Νότου.
Αφήσαμε αρκετές μέρες έτσι ώστε ο κόσμος να μπορέσει να το δει. Αν δεν είδες τη σειρά (κάτι που πρέπει να κάνεις σύντομα) και δε θές να φάς spoiler (παρόλο που είναι πράγματα που έχουν ήδη γίνει) μην συνεχίσεις.
Το ποδόσφαιρο στην Αγγλία ξεκίνησε γύρω στα μέσα του 19ου αιώνα κυρίως από σχολικές ομάδες που έπαιζαν αγώνες μεταξύ τους. Ο πρώτος ποδοσφαιρικός σύλλογος, η Sheffield FC, ιδρύθηκε το 1857, ενώ μέχρι το 1863 το άθλημα έγινε τόσο δημοφιλές που οι ομάδες αναγκάστηκαν να θεσπίσουν τους πρώτους κανονισμούς. Το 1871 ιδρύθηκε το FA Cup, η αρχαιότερη ποδοσφαιρική διοργάνωση, η οποία υπάρχει μέχρι και σήμερα.
Μέχρι το 1878 το ποδόσφαιρο στη Αγγλία ήταν εξ ολοκλήρου ερασιτεχνικό, δηλαδή οι ποδοσφαιριστές δεν πληρώνονταν κανονικό μισθό παρά μόνο ταξιδιωτικά έξοδα και έξοδα διαμονής (αν έπαιζαν εκτός έδρας), καθώς και το μισθό για τη μια μέρα δουλειάς που έχαναν λόγω του αγώνα. Έπαιζαν δηλαδή στις ομάδες των πόλεων και των χωριών που έμεναν. Αυτό το καθεστώς βόλευε τις ομάδες του Νότου καθώς οι πλείστοι ποδοσφαιριστές τους προέρχονταν από πλούσιες οικογένειες έτσι, οι περισσότεροι δεν δούλευαν καθόλου ενώ όσοι δούλευαν, το έκαναν για λίγες ώρες και σε δουλειές χωρίς ιδιαίτερη κούραση (τραπεζίτες, επιχειρηματίες κλπ). Αντίθετα, στον φτωχό Βορρά οι περισσότεροι ποδοσφαιριστές ήταν εργάτες σε εργοστάσια παραγωγής βαμβακιού ή σε μύλους και δούλευαν από τα χαράματα μέχρι το βράδυ. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να χάνουν προπονήσεις και να πηγαίνουν στους αγώνες άυπνοι και κουρασμένοι. Έτσι οι ομάδες του Νότου είχαν το πλεονέκτημα στα περισσότερα παιχνίδια.
Το καθεστώς αυτό άλλαξε για πρώτη φορά το 1878, όταν η Darwen FC, ομάδα που έδρευε στο Lancashire και στην οποία έπαιζαν αποκλειστικά εργάτες από το εργοστάσιο παραγωγής βαμβακιού του Darwen, έφερε από την Partick Thistle της Σκωτίας δύο ποδοσφαιριστές, τον Fergus Suter και τον Jimmy Love. Οι δύο αυτοί ποδοσφαιριστές έγιναν οι πρώτοι ποδοσφαιριστές που είχαν αποκλειστικό επάγγελμα το ποδόσφαιρο, έγιναν οι πρώτοι επαγγελματίες ποδοσφαιριστές. Αυτό ίσως είναι λίγο αμφιλεγόμενο καθώς υπήρχαν φήμες και για άλλους ποδοσφαιριστές ότι έπαιρναν κάποιο μισθό.
Στην ιστορία μας, οι Sutter και Love, μετά από δύο χρόνια έφυγαν από την Darwen και πήγαν στη μισητή αντίπαλο Blackburn, η οποία έφτιαξε μια ομάδα με τους καλύτερους ποδοσφαιριστές που υπήρχαν με σκοπό να γίνει η πρώτη ομάδα της εργατική τάξης που θα κατακτούσε το FA Cup (τον μεγαλύτερο θεσμό που υπήρχε μέχρι τότε). Το 1883 η Blackburn έφτασε μέχρι τον τελικό αλλά οι αντίπαλοι της, Old Etonians (ομάδα των πλουσίων του νότου) κατάλαβαν ότι κάποιοι παίκτες της πληρώνονταν, κάτι που απαγορευόταν από τους κανονισμούς της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας, έτσι αποφασίστηκε να αποβληθεί από τον τελικό του FA Cup. Τότε υπήρξε μεγάλη αντίδραση από τον κόσμο και, με μπροστάρη τον Fergie Suter, η Ομοσπονδία αναίρεσε την απόφαση της και ο τελικός παίχτηκε κανονικά. Η Blackburn κέρδισε και έγινε η πρώτη ομάδα της εργατικής τάξης που κατέκτησε το FA Cup. Την επόμενη σεζόν η FA άλλαξε τους κανονισμούς και επέτρεψε επαγγελματίες παίκτες στις ομάδες της Αγγλίας.
Η πραγματική ιστορία διαφέρει κάπως. Δηλαδή, ο Sutter είχε πάρει μεταγραφή στην Blackburn Rovers, αλλά για τον Jimmy Love δεν υπάρχουν στοιχεία για το που είχε πάει μετά το 1879. Επίσης η ομάδα που είχε φτάσει στον τελικό του FA Cup το 1883 ήταν η Blackburn Olympic που επίσης πλήρωνε τους ποδοσφαιριστές της έτσι ώστε να μπορούν να κάνουν προπονήσεις, και όχι η ομάδα του Fergus Suter. Η ουσία όμως είναι η ίδια. Η Blackburn Olympic τότε, είχε κερδίσει τη δίκη και έτσι άλλαξε το καθεστώς.
Ο Fergie Suter ήταν πρωτοπόρος για τα ποδοσφαιρικά δεδομένα της τότε εποχής. Πέραν από τις ποδοσφαιρικές του ικανότητες, που ήταν πολύ ανώτερες από τους περισσότερους ποδοσφαιριστές που έπαιζαν τότε στην Αγγλία, εισήγαγε μια νέα μορφή στον τρόπο παιξίματος του ποδοσφαίρου, πολύ πιο κοντινή στη μορφή που γνωρίζουμε σήμερα. Μέχρι τότε το ποδόσφαιρο ήταν σαν μια παραλλαγή του ράγκμπι με πόδια, αφού μόλις μια ομάδα έπαιρνε την μπάλα ξεχύνονταν μπροστά όλοι οι παίχτες της και αντίστοιχα οι παίχτες των αντιπάλων ορμούσαν για να τους σταματήσουν. Ο Suter άλλαξε τον τρόπο παιχνιδιού της τότε εποχής βάζοντας περισσότερες πάσες στο παιχνίδι, ταχύτητα και εκμετάλλευση της τεχνικής των ποδοσφαιριστών. Εξέλιξε, δηλαδή, το άθλημα και το πήρε ένα βήμα πιο πέρα. Κάποιοι τον παρομοιάζουν, και όχι άδικα, με τον Johan Cruyff λόγω των αλλαγών που εισήγαγε. Με την Blackburn Rovers κατέκτησε το FA Cup σε τρεις περιπτώσεις, το 1884, 1885 και 1886.
Όπως και τώρα έτσι και τότε βέβαια, το ποδόσφαιρο είχε μεγάλο αντίκτυπο στην κοινωνία. Οι πλούσιοι της εποχής έβλεπαν το ποδόσφαιρο σαν ένα χόμπι, σαν ένα σπορ για να αθλούνται και να ψυχαγωγούνται στις ελεύθερες τους ώρες, γι’ αυτό και δεν ήθελαν να γίνει επαγγελματικό και να μπουν μέσα περισσότερες ομάδες της εργατικής τάξης. Αντίθετα, για τους εργάτες του Βορρά ήταν κάτι περισσότερο από ένα απλό σπορ. Ήταν ένα από τα λίγα μέσα που είχαν για να περνούν καλά και να ξεφεύγουν από την φτώχεια, την κούραση και τα προβλήματα της καθημερινότητας τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα από το “The English Game” είναι όταν η Darwen δεν είχε τα χρήματα για να ταξιδέψει σε ένα εκτός έδρας παιχνίδι και θα αποκλειόταν από τη συνέχεια του κυπέλλου, ο κόσμος αγόρασε συνδρομές της ομάδας παρά τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετώπιζε και έτσι η Darwen κατάφερε να πάει στο παιχνίδι (από εκεί προέρχεται και ο διάλογος στον τίτλο του άρθρου). Επίσης βλέπουμε ότι ακόμα και εν μέσω απεργίας και στα πρόθυρα εξέγερσης, ο κόσμος πήγε κανονικά στο κυριακάτικο παιχνίδι της ομάδας του.
Τις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν οι ποδοσφαιριστές της τότε εποχής τις συναντούμε ακόμα και σήμερα, ίσως σε πιο μικρή κλίμακα, στις πιο χαμηλές κατηγορίες του πρωταθλήματος μας. Ερασιτέχνες ποδοσφαιριστές που το ποδόσφαιρο δεν είναι η κύρια ασχολία τους, που προσπαθούν να προπονούνται όσο πιο πολύ μπορούν και μια ομοσπονδία που δε θέλει να βοηθήσει την κατάσταση, ορίζοντας αγώνες σε εργάσιμες μέρες και ώρες και μη παρέχοντας τις απαραίτητες βοήθειες στα σωματεία που παλεύουν για να επιβιώσουν.
Στην εποχή μας, όπου το ποδόσφαιρο γίνεται ολοένα και πιο απρόσιτο για τον απλό λαό και την εργατική τάξη λόγω της συνεχούς αύξησης των τιμών των εισιτηρίων (ειδικά στα μεγάλα πρωταθλήματα), του marketing που κινεί τα νήματα αλλά και των φασιστικών μέτρων που λαμβάνονται (ταυτοποίηση, κάρτα οπαδού, αστυνομική καταστολή κ.ά.), δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το ποδόσφαιρο έχει τις ρίζες του στον λαό. Αγαπήθηκε και γιγαντώθηκε από το λαό και έγινε το πιο δημοφιλές άθλημα και στον λαό πρέπει να ανήκει.
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.